Mieszkańcy Gdańska często zastanawiają się nad konsekwencjami prawnymi otrzymania darowizny w trakcie trwania małżeństwa. Kwestia przynależności darowizny do majątku osobistego lub wspólnego małżonków ma kluczowe znaczenie dla planowania finansowego rodziny oraz ewentualnych rozliczeń majątkowych. Notariusze w Trójmieście regularnie wyjaśniają te zagadnienia przy sporządzaniu aktów darowizny nieruchomości położonych w Gdańsku, Sopocie czy Gdyni.

Zasada ogólna – majątek osobisty

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, darowizna otrzymana przez jednego z małżonków w czasie trwania wspólności majątkowej wchodzi do jego majątku osobistego. Oznacza to, że darowany przedmiot lub środki pieniężne pozostają wyłączną własnością obdarowanego małżonka, nawet jeśli małżonkowie pozostają w ustroju wspólności majątkowej.

Wyjątki od zasady

Darowizna może wejść do majątku wspólnego w następujących sytuacjach:

• Wola darczyńcy– gdy darczyńca wyraźnie zastrzeże, że darowizna ma wejść do majątku wspólnego • Darowizna dla obojga małżonków – gdy obdarowanymi są oboje małżonkowie • Umowa majątkowa małżeńska – gdy intercyza przewiduje inne zasady • Zgodne oświadczenie małżonków – gdy oboje zdecydują o włączeniu do majątku wspólnego

Darowizna nieruchomości

Przy darowiznach nieruchomości szczególnie istotne jest określenie statusu majątkowego:

• Nieruchomość darowana jednemu małżonkowi stanowi jego majątek osobisty • Wpis do księgi wieczystej następuje tylko na rzecz obdarowanego • Drugi małżonek nie musi wyrażać zgody na przyjęcie darowizny • Późniejsze rozporządzenie nieruchomością nie wymaga zgody współmałżonka

Darowizna pieniężna

Środki pieniężne otrzymane w darowiźnie:

• Pozostają majątkiem osobistym obdarowanego • Mogą być wpłacone na osobisty rachunek bankowy • Nie podlegają podziałowi przy rozwodzie

Praktyczne konsekwencje

Status darowizny jako majątku osobistego oznacza:

• Wyłączność dysponowania– obdarowany samodzielnie decyduje o przedmiocie darowizny • Brak podziału przy rozwodzie – darowizna nie podlega podziałowi • Odrębność długów – wierzyciele drugiego małżonka nie mogą sięgać po darowiznę • Dziedziczenie – w razie śmierci obdarowanego, darowizna wchodzi do spadku

Surogaty i pożytki

Ważne zagadnienie stanowi kwestia surogatów:

• Przedmioty nabyte za środki z darowizny również stanowią majątek osobisty • Pożytki z darowizny (np. czynsz z wynajmu) wchodzą do majątku wspólnego • Nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty podlegają rozliczeniu

Dokumentowanie darowizny

Dla zachowania charakteru majątku osobistego należy:

• Sporządzić akt notarialny z wyraźnym wskazaniem obdarowanego • Zachować dokumentację pochodzenia środków • Prowadzić odrębną ewidencję majątku osobistego • Unikać mieszania środków osobistych ze wspólnymi

Intercyza a darowizna

Małżonkowie mogą w umowie majątkowej określić:

• Że darowizny wchodzą do majątku wspólnego • Szczególne zasady zarządzania darowiznami • Podział pożytków z darowizn • Rozliczenia nakładów między majątkami

Darowizna w praktyce notarialnej

Notariusz sporządzający akt darowizny:

• Wyjaśnia konsekwencje majątkowe darowizny • Informuje o możliwości zastrzeżenia przez darczyńcę • Doradza w kwestii optymalnej formy darowizny • Zabezpiecza interesy stron umowy

Aspekty podatkowe

Otrzymanie darowizny wiąże się z obowiązkami podatkowymi:

• Podatek od spadków i darowizn płaci obdarowany • Zwolnienia zależą od stopnia pokrewieństwa • Status majątkowy nie wpływa na wysokość podatku • Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego jest obowiązkowe

Wiedza o statusie majątkowym darowizny jest niezbędna dla prawidłowego planowania finansowego rodziny.  Zapraszamy do naszej kancelarii, gdzie pomożemy Państwu zrozumieć wszystkie konsekwencje prawne i majątkowe planowanej darowizny.